Thế Hệ Z Và Tương Lai Linh Hoạt Của Công Việc
14/11/2024
Đến năm 2030, thế hệ Z sẽ chiếm 34% lực lượng lao động, mang đến những góc nhìn độc đáo và mới mẻ, định hình lại cách chúng ta làm việc. Là những người bản địa kỹ thuật số sinh ra trong giai đoạn từ 1997 đến 2012, Gen Z đang dẫn đầu các thay đổi lớn trong kỳ vọng nghề nghiệp, từ lịch trình linh hoạt đến sự nghiệp có ý nghĩa, thiết lập các tiêu chuẩn mới về sự gắn kết và hài lòng trong công việc.
Sự trỗi dậy của thế hệ Z trong lực lượng lao động đang làm thay đổi môi trường làm việc truyền thống với tốc độ nhanh chóng. Nhóm này, sinh ra và lớn lên cùng công nghệ và mạng xã hội, đang mang đến những kỳ vọng khác biệt cho nơi làm việc. Từ mong muốn công việc có ý nghĩa, an ninh tài chính, đến cân bằng cuộc sống và công việc, Gen Z đang thúc đẩy các tổ chức phải xem xét lại mọi thứ từ thiết kế công việc đến cách bố trí không gian làm việc. Đối với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, hiểu và thích ứng với những thay đổi này là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân nhân tài trong một thị trường cạnh tranh gay gắt.
Ưu tiên công việc có ý nghĩa
Thế hệ Z tìm kiếm mục đích trong công việc, điều này đang làm thay đổi các vai trò công việc và cấu trúc tổ chức. Với 37% số người trong nhóm này xem công việc có ý nghĩa là yếu tố quan trọng nhất cho sự hài lòng trong công việc, các công ty cần đánh giá lại cách tiếp cận nhằm tạo ra sự gắn kết cho nhân viên.
Sự quan tâm của họ là điều rõ ràng: 26% nhân viên Gen Z lo ngại về việc phải làm những công việc không hấp dẫn, trong khi 32% lo sợ không thể phát huy tối đa tiềm năng bản thân. Để đáp ứng những nhu cầu này, các tổ chức tiên tiến đang thiết kế công việc dựa trên mục đích, kết nối các nhiệm vụ cá nhân với mục tiêu lớn hơn của công ty. Các mô hình OKR, từ mục tiêu toàn công ty đến từng đóng góp cá nhân, mang lại một cách tiếp cận hiệu quả để đạt được điều này.
Các quy trình sáng tạo như mô phỏng thực tế ảo hoặc các chuyến tham quan thực tế có thể giúp nhân viên mới thấm nhuần sứ mệnh công ty ngay từ ngày đầu tiên. Các cuộc thảo luận thường xuyên về “sự phù hợp với mục đích” bổ sung cho đánh giá hiệu suất truyền thống, đảm bảo sự đồng điệu liên tục giữa giá trị cá nhân và mục tiêu của tổ chức.
Việc hòa hợp giữa khát vọng cá nhân và mục tiêu tổ chức giúp Gen Z trở nên gắn kết và có động lực hơn, từ đó giải quyết trực tiếp các lo ngại về công việc có ý nghĩa và tiềm năng phát triển bản thân của họ.
Yêu cầu về an ninh tài chính
Thế hệ Z ưu tiên sự ổn định tài chính, điều này đang tác động lớn đến chiến lược lương thưởng và phúc lợi của các tổ chức. Các con số thể hiện rõ ràng nhu cầu của họ:
- 55% coi trọng ổn định tài chính trong lựa chọn nghề nghiệp
- 33% đối mặt với áp lực tài chính và nợ nần
- 31% ưu tiên mức thu nhập cao nhất
- 55% lo ngại về khả năng đạt được sự ổn định tài chính
Để đáp ứng nhu cầu này, các tổ chức tiến bộ đang thực hiện những giải pháp sau:
- Áp dụng các nền tảng khen thưởng minh bạch và toàn diện
- Cung cấp tư vấn tài chính cá nhân hóa hỗ trợ bởi AI
- Hỗ trợ vay vốn sinh viên và thưởng (micro-bonus) thường xuyên
- Tạo các chương trình giáo dục tài chính thiết thực
- Thiết lập lộ trình thăng tiến rõ ràng và khả thi
Những sáng kiến này không chỉ đáp ứng nhu cầu tài chính của Gen Z mà còn gia tăng sự cam kết dài hạn với tổ chức. Các doanh nghiệp tiên tiến đang sử dụng dịch vụ thiết kế và đánh giá phúc lợi chuyên biệt để xây dựng các gói bồi thường toàn diện, phù hợp với ưu tiên tài chính của Gen Z và tối ưu hóa ngân sách phúc lợi.
Đánh giá cao sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống
Gen Z định nghĩa lại cân bằng giữa công việc và cuộc sống, với 62% coi trọng gia đình và các mối quan hệ. Điều này đòi hỏi sự thay đổi trong chính sách và cách sắp xếp công việc.
Với 48% gặp khó khăn trong việc cân bằng cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp, cùng với 14% yêu thích du lịch và 13% đề cao sở thích cá nhân, các công ty tiên phong đã áp dụng mô hình môi trường làm việc hướng đến kết quả (ROWE), tập trung vào hiệu suất thay vì giờ làm việc. Việc chuyển đổi này cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhân sự và quản lý để triển khai và đo lường hiệu quả.
Các chính sách nghỉ phép linh hoạt, chương trình nghỉ phép đặc biệt, và lịch trình làm việc cá nhân hóa trở thành tiêu chuẩn cho Gen Z. Cùng với các công cụ hỗ trợ thiết lập ranh giới và quản lý thời gian, những chính sách này giúp Gen Z phát triển cân bằng giữa cuộc sống cá nhân và sự nghiệp.
Tập trung vào sức khỏe và hạnh phúc
Gen Z đề cao sức khỏe toàn diện, đang tạo ra một làn sóng cách mạng về sức khỏe tại nơi làm việc. Thống kê cho thấy: 62% người thuộc Gen Z coi sức khỏe và hạnh phúc là ưu tiên hàng đầu, và 57% nhận diện việc duy trì sức khỏe tinh thần và phòng ngừa kiệt sức là những thử thách lớn nhất.
Để đáp ứng xu hướng này, các tổ chức sáng tạo đang xây dựng hệ sinh thái sức khỏe toàn diện dựa trên dữ liệu:
- Nền tảng sức khỏe tích hợp giúp theo dõi thể chất, tinh thần và tài chính
- Hệ thống phòng ngừa kiệt sức được hỗ trợ bởi AI
- Dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tinh thần theo yêu cầu và đào tạo sơ cứu
- Thiết kế văn phòng tập trung vào sức khỏe với chiếu sáng theo nhịp sinh học và giám sát chất lượng không khí
Những sáng kiến này không chỉ đáp ứng nhu cầu về sức khỏe của Gen Z mà còn xây dựng một lực lượng lao động mạnh mẽ, bền bỉ và năng suất cao hơn. Các dịch vụ HR PEO sáng tạo hỗ trợ tối ưu hóa ngân sách phúc lợi, cung cấp các lựa chọn từ bảo hiểm truyền thống đến chương trình tùy chỉnh, đáp ứng quan điểm toàn diện về sức khỏe của Gen Z.
Áp dụng công nghệ
Là những người sinh ra trong kỷ nguyên số, Gen Z đang đẩy mạnh chuyển đổi kỹ thuật số nơi làm việc. Sự yêu thích của họ đối với các kênh truyền thông kỹ thuật số và kỳ vọng về tích hợp công nghệ liền mạch đang định hướng chiến lược CNTT của doanh nghiệp.
Để đáp ứng, các tổ chức tiên phong đang triển khai:
- Công cụ năng suất hỗ trợ AI
- Trải nghiệm VR/AR tích hợp và nâng cao
- Nền tảng không cần mã hoặc mã thấp để nhân viên tự sáng tạo
- Hệ sinh thái học tập cá nhân hóa được thúc đẩy bởi AI
- Chương trình đào tạo về đạo đức kỹ thuật số và an ninh mạng toàn diện
Những sáng kiến công nghệ này không chỉ thúc đẩy năng suất mà còn khai thác kỹ năng kỹ thuật số của Gen Z, tạo động lực đổi mới trong toàn tổ chức.
Tìm kiếm môi trường đa dạng và hòa nhập
Thế hệ Z coi trọng công bằng và hòa nhập, điều này đang thúc đẩy thay đổi văn hóa trong các tổ chức. Với 41% bày tỏ nghi ngờ về tính công bằng trong công ty của mình, giải quyết những mối lo ngại này là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân nhân tài hàng đầu.
Các tổ chức tiên tiến đang thay đổi bằng cách triển khai:
- Chiến lược DEI dựa trên dữ liệu để xác định và thu hẹp các khoảng cách công bằng
- Chương trình đào tạo lãnh đạo có tính hòa nhập
- Nâng cao vai trò của nhóm nguồn lực nhân viên (ERG) thành đối tác chiến lược
- Công cụ AI hỗ trợ nhằm giảm thiểu thiên vị trong quy trình tuyển dụng
- Chương trình đào tạo văn hóa toàn diện
- Báo cáo tiến độ DEI minh bạch
Bằng cách ưu tiên tính đa dạng và hòa nhập, các doanh nghiệp có thể khai thác tiềm năng của lực lượng lao động đa thế hệ, thúc đẩy sự đổi mới nhờ các góc nhìn đa chiều.
Mong muốn sự linh hoạt về địa điểm làm việc
Thế hệ Z, sau khi trải qua môi trường làm việc từ xa, có những kỳ vọng mới về nơi làm việc. Hiện có 45% nhân viên Gen Z thích mô hình kết hợp, làm việc tại nhà 2-3 ngày mỗi tuần. Xu hướng này đang thúc đẩy việc tái cấu trúc nơi làm việc, với văn phòng truyền thống dần trở thành trung tâm cộng tác thay vì không gian làm việc cố định.
Xu hướng này mang lại cả cơ hội và thách thức cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Với mô hình này, các doanh nghiệp có thể mở rộng nhóm nhân tài, giảm chi phí, và cải thiện sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra những thách thức như duy trì văn hóa công ty, đảm bảo công bằng trong thăng tiến và xử lý các vấn đề bảo mật dữ liệu trong môi trường làm việc phân tán.
Nhiều công ty đang tận dụng các báo cáo khảo sát phúc lợi để nắm bắt nhu cầu và sở thích của nhân viên, giúp họ xây dựng các chương trình phúc lợi đáp ứng kỳ vọng trong kỷ nguyên làm việc linh hoạt.
Sự tác động của Gen Z lên lực lượng lao động hiện tại là không thể phủ nhận. Bằng cách hiểu rõ thế hệ Z và điều chỉnh văn hóa doanh nghiệp phù hợp với các giá trị, sở thích của họ, các công ty có thể tạo ra môi trường làm việc toàn diện, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu của mọi thế hệ. Thích ứng nhanh với các xu hướng này sẽ là chìa khóa để thu hút nhân tài và duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.