Xoá Bỏ Ranh Giới Địa Lý trong Công Việc, Nhân Viên Được gì?

WFA là gì và tại sao nó hiệu quả?

Theo Economist, nếu mở cửa biên giới để giải phóng nhân tài, GDP toàn cầu sẽ tăng thêm 78.000 tỷ USD, biến lao động trở thành “mặt hàng xuất khẩu” có giá trị nhất thế giới. Dù nhiều biên giới vẫn đang đóng cửa giữa bối cảnh đại dịch nhưng với ứng dụng của công nghệ, cơ hội đang mở rộng cho các ứng viên đến từ bất cứ nơi đâu, miễn là có thể đảm bảo thời gian làm việc theo quy định.

Tháng 3 vừa qua, Spotify đã giới thiệu chính sách “Làm việc tại bất cứ đâu” (Work From Anywhere – WFA), cho phép nhân viên có thể làm việc tại nhà hoặc mọi nơi họ thấy thoải mái. Twitter, Facebook, Shopify, Siemens, Ngân hàng Nhà nước Ấn Độ… đều tuyên bố họ sẽ triển khai WFA vĩnh viễn, ngay cả khi có vaccine. Giám đốc tài chính của 1E đã tính toán, mỗi doanh nghiệp lớn sẽ tiết kiệm 60% chi phí văn phòng, 40% chi phí khác, và tối ưu được nguồn nhân tài từ khắp mọi nơi khi áp dụng WFA.

WFA có thể nói là “bản nâng cấp” sau của mô hình làm việc tại nhà (Work From Home – WFH). Nếu WFH linh hoạt về thời gian, thì WFA giúp nhân viên đạt được sự linh hoạt toàn diện cả về địa lý. Nhân viên có thể sống ở nơi mình thích, định cư ở thành phố và quốc gia khác có khí hậu tốt hơn, làm việc ở bất cứ đâu từ nhà đến quán café. Điều này giúp họ tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại, nhận mức lương cao và chọn mua/thuê nhà ở khu vực ít sầm uất hơn. Millennials và Gen Z còn đặc biệt chuộng xu hướng này, bởi họ có thể vừa làm việc, vừa du lịch khắp thế giới. Đồng thời, cân bằng công việc và cuộc sống (chăm sóc gia đình, học ngoại ngữ, trau dồi thêm kỹ năng, tập thể thao…).

Nhiều khảo sát đã minh chứng: WFA giúp nhân viên tái tạo năng lượng hiệu quả và hạnh phúc hơn. Nghiên cứu năm 2015 của Giáo sư Nicholas Bloom (Viện Nghiên cứu Chính sách Kinh tế Stanford) cho thấy nhân viên làm việc từ xa sẽ tăng năng suất thêm 13% và 9 tháng sau tăng lên 22%. Tại USPTO, mô hình WFA cũng đã thúc đẩy năng suất cá nhân lên 4,4%.

Tại Việt Nam, PwC gần đây khảo sát 1.146 nhân sự, cho thấy 54% người được hỏi khẳng định họ làm việc hiệu quả và 16% làm việc rất hiệu quả khi làm việc từ xa. Chỉ 8% cảm thấy ở nhà không đủ năng suất để đảm bảo công việc.

Nhân viên cần chuẩn bị gì để bắt đầu WFA?

Khi mọi quy trình công việc được số hoá, rào cản địa lý không còn tồn tại, nhân viên có thể “làm việc từ bất kỳ đâu”. Các doanh nghiệp cũng đang tăng mạnh thuê ngoài nhân sự, không chỉ ở thị trường trong nước mà còn ở quốc tế. Việc này đem đến nhiều cơ hội hơn cho các ứng viên, song song đó cũng tạo ra không ít thách thức mới.

WFA đòi hỏi nhân viên cần phải thích ứng mạnh mẽ hơn, linh hoạt hơn trước những yêu cầu mới của thời đại kỹ thuật số. Các công ty thường sẽ đánh giá nhân viên làm việc từ xa dựa trên chất lượng đầu ra công việc của họ, thang điểm đo tương tác ảo và phản hồi từ khách hàng – đồng nghiệp. Nhân viên cần tham gia các chương trình đào tạo kỹ năng mới về công nghệ, trải nghiệm mô hình làm việc online, trau dồi ngoại ngữ, thậm chí là kỹ năng làm việc với nhóm đa quốc gia, bởi mở cửa biên giới đồng nghĩa với việc cạnh tranh trong ngành nghề sẽ tăng cao.

Người lao động cũng cần nắm bắt những ngành nghề đón đầu xu hướng này để có sự đầu tư dài hạn, có thể kể đến như kiến ​​trúc, kỹ thuật, máy tính, công nghệ, truyền thông, dịch thuật, giảng dạy, kinh doanh trực tuyến… Faethm AI và Boston Consulting cho hay, chỉ riêng nước Mỹ đang thiếu 60.000 chuyên gia kiến trúc và kỹ thuật, 571.000 chuyên gia máy tính và toán học, 1,1 triệu nhân viên chăm sóc sức khỏe… và đến 2030 sẽ thiếu 12,5 triệu nhân sự cho tất cả mảng này, đòi hỏi phải thuê ngoài nhân sự từ quốc gia khác. 

Mỗi doanh nghiệp cũng có cách áp dụng WFA khác nhau. Có doanh nghiệp chỉ yêu cầu nhân viên phải lên văn phòng ít nhất 1-2 ngày mỗi tuần, nhưng cũng có doanh nghiệp yêu cầu dành 1-2 năm làm việc tại trụ sở chính rồi mới đến giai đoạn sống và làm việc ở bất kỳ đâu. Người lao động cần tìm hiểu và cân nhắc kĩ lưỡng để xây dựng con đường sự nghiệp phù hợp.