Tuyển Dụng Nhân Sự Đa Dạng Hay Dễ Hòa Nhập Văn Hóa?
29/09/2020
Văn hóa doanh nghiệp là trụ cột quyết định mọi hoạt động, từ đổi mới đến duy trì bền vững. Liệu các nhà lãnh đạo tuyển dụng đã thực sự quan tâm đến việc tìm kiếm sự “hòa nhập với văn hóa” hoặc “đa dạng” khi thu hút nhân tài mới hay chưa? Nhận thức rõ ràng về hai khái niệm này chính là chìa khóa để xây dựng một đội ngũ lao động đoàn kết và hiệu quả.
Văn hóa tổ chức là tổng hòa của các giá trị chung, phong cách làm việc và môi trường nơi làm việc, có ảnh hưởng sâu rộng đến thành tựu và hiệu suất công việc như khả năng sáng tạo, tinh thần đồng đội và sự hài lòng trong công việc của nhân viên. Vì vậy, việc áp dụng các phương pháp tuyển dụng hướng đến hòa nhập hoặc nâng cao văn hóa hiện tại trở nên cực kỳ quan trọng. Điều này dẫn đến việc cân nhắc giữa việc tuyển dụng nhân sự đa dạng và dễ hòa nhập văn hóa.
Cách tiếp cận truyền thống: Tuyển dụng dựa trên sự phù hợp văn hóa
Sự phù hợp văn hóa đã và đang là một tiêu chí không thể thiếu trong quy trình tuyển dụng. Việc tìm hiểu về nguồn gốc và lý do đằng sau mô hình này là cần thiết.
Sự phù hợp văn hóa được hiểu như thế nào?
Cách tiếp cận tuyển dụng truyền thống này chủ yếu tập trung vào việc tìm kiếm những ứng viên mà giá trị, tư duy, tính cách và phong cách làm việc phản ánh và phù hợp với văn hóa tổ chức. Mục đích là tạo điều kiện cho sự hòa nhập, tương tác, hợp tác và duy trì ổn định lâu dài.
Sự phù hợp văn hóa đã trở thành một tiêu chuẩn quan trọng trong việc chọn lựa nhân sự. Các nhà quản lý thường xuyên đánh giá dựa trên cảm nhận chủ quan hơn là khả năng thực sự, với niềm tin rằng những đặc điểm văn hóa chung sẽ là nhân tố dẫn đến thành công và sự hòa nhập của đội nhóm. Tuy nhiên, một quan điểm quá cá nhân về sự phù hợp có thể tạo ra một môi trường làm việc thiếu đa dạng.
Tầm quan trọng của việc hòa nhập văn hóa
Những người ủng hộ cách tiếp cận phù hợp về văn hóa đưa ra những lập luận mạnh mẽ xung quanh những tác động tích cực đối với sự phối hợp và hiệu suất của nhân viên. Một số lợi ích có mục đích của việc tuyển dụng phù hợp bao gồm:
- Tăng cường sự gắn kết: Khi nhân viên cảm nhận và chia sẻ giá trị, họ trở nên nhiệt huyết và gắn bó sâu sắc với môi trường làm việc của mình. Sự chia sẻ về các chuẩn mực và trải nghiệm làm việc cùng nhau giúp tăng cường mối quan hệ thân thiết.
- Sự hài lòng trong công việc: Khi nhân viên thấy rằng bản thân họ phản ánh được văn hóa của công ty qua tính cách và sở thích cá nhân, họ sẽ cảm thấy thoải mái và hài lòng hơn với công việc. Sự gắn kết giữa mục tiêu cá nhân và mục tiêu chung của công ty tạo nền tảng vững chắc cho sự hài lòng trong công việc.
- Tinh thần đồng đội: Sự tương đồng và đồng điệu văn hóa giữa các thành viên trong nhóm tạo điều kiện cho sự tin tưởng lẫn nhau, từ đó nâng cao khả năng hợp tác và phối hợp công việc. Giao tiếp và tương tác trở nên thuận lợi hơn, nhờ vào sự đồng nhất về ngôn ngữ, phong cách làm việc và cách suy nghĩ.
- Nâng cao hiệu suất công việc: Sự gắn kết và tinh thần đồng đội cao, cùng với khả năng hợp tác tốt, đóng góp vào việc tăng hiệu suất công việc. Nhân viên sẽ cống hiến nhiều hơn cho những mục tiêu chung của công ty, từ đó thúc đẩy kết quả làm việc tốt hơn.
- Giảm tỷ lệ nghỉ việc: Sự chia sẻ và đồng điệu về mặt văn hóa giúp nhân viên phát triển một mối quan hệ cảm xúc mạnh mẽ với công ty. Điều này không chỉ tăng cường sự gắn bó mà còn giảm thiểu chi phí tuyển dụng và đào tạo do giảm tỷ lệ nghỉ việc.
- Tiết kiệm chi phí tuyển dụng: Việc tuyển dụng những cá nhân không phù hợp với văn hóa công ty có thể dẫn đến hiệu suất làm việc thấp hoặc tình trạng rời bỏ công việc. Các trường hợp không thành công trong tuyển dụng như vậy sẽ phải đối mặt với chi phí không mong muốn liên quan đến quá trình tuyển dụng, giới thiệu và phát triển kỹ năng.
Mô hình mới: Tuyển dụng nhằm tạo ra một nền văn hóa đa dạng hơn
Mô hình mới trong tuyển dụng đề xuất một cách tiếp cận mới mẻ trong việc thu hút và phát triển nhân tài. Hiểu biết về văn hóa và ưu tiên ngày càng tăng của nó giúp điều chỉnh lại các cân nhắc thu hút nhân tài
Đa dạng nhân sự là gì?
Gần đây, cách tuyển dụng đã thay đổi, từ việc chỉ chọn những người phù hợp với văn hóa công ty sang việc quy trình tuyển dụng tìm người có thể làm giàu thêm cho văn hóa đó. Điều này có nghĩa là chúng ta không chỉ nhìn vào việc họ có hợp với môi trường hiện tại hay không mà còn xem họ mang lại được gì mới mẻ cho công ty.
Quá trình này cần xem xét những điểm mạnh riêng biệt của mỗi ứng viên, như ý tưởng mới, cách làm mới, kỹ năng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, mối quan hệ rộng và nhìn nhận sự việc từ nhiều góc độ khác nhau. Mục đích là để tận dụng sự khác biệt, giúp công ty phát triển lâu dài, thay vì chỉ tìm kiếm sự giống nhau ngắn hạn.
Tầm quan trọng của đa dạng hóa nhân sự
Việc đa dạng hóa nhân sự trong các tổ chức ngày nay là chiến lược kinh doanh thông minh, giúp tăng cường khả năng đổi mới, phù hợp với thị trường, và tạo điều kiện cho sự hợp tác và hòa nhập tại nơi làm việc. Dưới đây là một số lợi ích chính mà việc đa dạng hóa nhân sự mang lại:
- Thúc đẩy sự đổi mới: Đa dạng văn hóa tạo điều kiện cho việc trao đổi và va chạm ý tưởng, từ đó thúc đẩy sự sáng tạo và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Sự đa dạng này mang lại các góc nhìn mới, thách thức tình trạng hiện tại.
- Khả năng thích ứng với thị trường: Một đội ngũ đa dạng giúp công ty hiểu rõ nhu cầu của nhiều nhóm khách hàng khác nhau. Điều này giúp công ty dễ dàng thích nghi với thị trường và tăng khả năng cạnh tranh.
- Hợp tác liên ngành: Đối mặt với những thách thức phức tạp trong kinh doanh và công nghệ đòi hỏi các giải pháp liên ngành, sự đa dạng trong nhóm làm việc khuyến khích sự hợp tác giữa các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khác nhau, từ đó tạo ra các giải pháp đột phá.
- Mở rộng mạng lưới: Một đội ngũ đa dạng có thể mở rộng quy mô mạng lưới của doanh nghiệp, từ đối tác cho đến khách hàng, thông qua việc kết nối và hiểu biết sâu sắc về nhiều thị trường và cộng đồng khác nhau.
- Môi trường làm việc tích cực:: Một môi trường làm việc hòa nhập, nơi mọi người cảm thấy được tôn trọng và giá trị của họ được công nhận, khuyến khích sự tự do bày tỏ và sáng tạo, qua đó nâng cao hiệu suất làm việc và sự hài lòng trong công việc.
- Giảm thiểu thành kiến và phân biệt đối xử: Đa dạng hóa nhân sự giúp giảm bớt các thành kiến và phân biệt đối xử trong tuyển dụng và quản lý, qua đó tạo ra một môi trường làm việc công bằng, nơi mọi người được đánh giá dựa trên năng lực và đóng góp của họ cho tổ chức.
Sự khác biệt giữa việc tuyển dụng đa dạng và phù hợp với văn hóa
Sau khi tìm hiểu về cả hai phương pháp, việc so sánh giữa việc tuyển dụng nhân sự phù hợp với văn hóa và việc tăng cường văn hóa thông qua sự đa dạng sẽ giúp chúng ta nhận thấy giá trị cốt lõi của mỗi cách tiếp cận.
Ý nghĩa tài chính
Những người ủng hộ việc tích hợp đa dạng văn hóa khẳng định rằng, bằng cách này, có thể tạo ra lợi ích kinh tế lâu dài, vượt trội so với các chi phí ban đầu cho việc tuyển dụng. Tuy nhiên, sự kết hợp của các quan điểm đa dạng có thể tạm thời tăng chi phí liên quan đến việc phối hợp và kéo dài thời gian ra quyết định.
Ngược lại, các doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc tìm kiếm sự phù hợp văn hóa một cách hạn hẹp không những đối mặt với nguy cơ tuyển dụng như tăng chi phí do việc tuyển dụng không hiệu quả, mà còn có nguy cơ làm giảm sự đổi mới sáng tạo. Tổng kết lại, việc nhấn mạnh vào việc bổ sung văn hóa mang lại triển vọng về một khoản đầu tư có giá trị lớn thông qua việc thúc đẩy sự sáng tạo, tăng cường khả năng giữ chân nhân viên và cải thiện phản ứng với biến động thị trường.
Xét trên khía cạnh đạo đức
Sự ưu tiên về sự phù hợp văn hóa đặt ra nhiều thách thức liên quan đến sự hòa nhập và thiên vị, có thể tạo ra bất lợi cho những ứng viên có năng lực từ các nhóm ít được đại diện, nếu họ không giống với đa số nhân viên hiện tại của công ty. Những định kiến liên quan đến chủng tộc, giới tính, tuổi tác và tầng lớp xã hội có thể làm ảnh hưởng đến quá trình đánh giá sự phù hợp.
Ngược lại, đa dạng văn hóa đề cao sự công bằng, đa dạng và cơ hội dựa trên năng lực. Tuy nhiên, việc thực hiện một văn hóa như vậy đòi hỏi phải đối mặt với các vấn đề nhạy cảm như quyền lợi đặc biệt, định kiến và phân biệt đối xử trong cấu trúc tổ chức. Các nhà lãnh đạo cần phải chuẩn bị sẵn lòng đương đầu với những quan điểm văn hóa cũ kỹ.
Ảnh hưởng đến sự hài lòng và văn hóa tổ chức của nhân viên
Văn hóa đồng nhất, được hình thành từ việc tuyển dụng dựa trên sự phù hợp văn hóa, có thể ban đầu tạo ra một đội ngũ nhân viên hài lòng và tuân thủ. Tuy nhiên, sự đồng nhất này có thể hạn chế khả năng đổi mới và cạnh tranh trên thị trường bằng cách cản trở sự thích ứng với sự thay đổi theo thời gian.
Trái lại, sự chuyển dịch về một văn hóa đa dạng có thể gây ra bất tiện và giảm sự đồng thuận ban đầu. Tuy nhiên, khi mọi cá nhân cảm thấy an toàn về mặt tâm lý để bày tỏ quan điểm thiểu số, điều này có thể khích lệ tinh thần làm việc cho nhóm người ít được đại diện. Tổng thể, tăng sự đa dạng và hòa nhập ngày càng tăng củng cố khả năng sáng tạo, khả năng phục hồi và sự gắn kết giữa nhân viên.
Vậy phương pháp nào ưu việt hơn?
Việc áp dụng cả hai chiến lược tiếp cận về phù hợp văn hóa và bổ sung văn hóa đều mang lại những giá trị nhất định. Sự theo đuổi một phía một cách tuyệt đối đồng nghĩa với việc phải hy sinh phía còn lại, gợi mở một sự cân nhắc cần thiết. Một phương thức tiếp cận lý tưởng có thể là sự kết hợp linh hoạt của cả hai yếu tố này.
Lãnh đạo cần phải chủ động nuôi dưỡng những yếu tố của văn hóa hiện tại để khuyến khích sự hòa nhập, đổi mới và sự phù hợp với nhu cầu thị trường. Mục tiêu tuyển dụng nên tìm kiếm sự cân bằng giữa việc thu hút những cá nhân có khả năng hòa nhập nhanh chóng với môi trường làm việc và những người mang lại sự mới mẻ, đa dạng cho tổ chức. Sự ưu tiên giữa việc phù hợp với văn hóa và sự bổ sung có thể thay đổi tùy thuộc vào từng tình huống cụ thể, ví dụ như tùy vào giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.
Kết lại, việc tuyển dụng dựa trên sự phù hợp hoặc bổ sung văn hóa đều đòi hỏi một sự cân nhắc kỹ lưỡng. Mặc dù việc tương đồng văn hóa mang lại lợi ích như sự hòa nhập tự nhiên và phối hợp dễ dàng, sự đa dạng và bao trùm lại mở ra cánh cửa cho sự sáng tạo không giới hạn và khả năng thích ứng nhanh chóng với thị trường. Không có một cách tiếp cận nào là tuyệt đối tốt nhất; mỗi lựa chọn đều phụ thuộc vào ngữ cảnh cụ thể. Tuy nhiên, việc tạo dựng một nền văn hóa doanh nghiệp vững mạnh, đạo đức và hiệu quả đòi hỏi phải xem xét những thách thức mà cả hai hướng tiếp cận đều mang lại.
Talentnet mang đến những công cụ đánh giá và giải pháp tuyển dụng tiên tiến, giúp các doanh nghiệp tinh chỉnh chiến lược tuyển dụng của mình một cách hiệu quả. Chẳng hạn, bài kiểm tra tư duy & hành vi Emergenetics của Talentnet sử dụng các bài kiểm tra tính cách để khoa học hóa việc đánh giá sự phù hợp của ứng viên. Bên cạnh đó, quy trình tuyển dụng thuê ngoài (RPO) cung cấp giải pháp tuyển dụng toàn diện, dựa trên dữ liệu, đồng thời phản ánh mục tiêu văn hóa và đa dạng của tổ chức. Bằng việc tận dụng các dịch vụ của Talentnet, doanh nghiệp có thể vượt qua được những thách thức và xây dựng một nền văn hóa lý tưởng. Hãy liên hệ với Talentnet ngay hôm nay để khám phá thêm và bắt đầu cải tiến quy trình tuyển dụng của bạn.